เทมเป้ (Tempe) ถั่วเหลืองหมักเชื้อราชั้นดี อาหารพื้นบ้านสัญชาติอินโดนีเซีย 



การพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อใช้ทดแทนเนื้อสัตว์ในปัจจุบัน เราจะเห็นว่ามีผลิตภัณฑ์จำพวกถั่วเมล็ดแห้งเป็นอีกตัวหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างสูง ดังนั้นอาหารที่แปรรูปมาจากถั่วเหล่านี้ น่าจะได้รับความนิยาสูงตามไปด้วย หนึ่งในนั้นที่แนะนำคือผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลืองแบบพื้นบ้านของอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นที่นิยมทานกันมายาวนาน หรือที่เรียกว่า เทมเป้ (Tempe) โดยทำการหมักบ่มถั่วเหลืองทั้งเมล็ดด้วยเชื้อรา เชื้อราที่ว่านี้เป็นเชื้อราชนิดดี ที่ชื่อว่า Rhizopus oligosporus (โรไซปัส โอลิโกสปอรัส) 

โดยหมักจนเกิดเป็นเส้นใยสีขาวนวลที่ช่วยยึดถั่วให้ติดกันแน่นจนเป็นก้อน เมื่อทำเสร็จใหม่ๆ จะมีกลิ่นหอมคล้ายเห็ดสด  เป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่มีโปรตีนสูง จึงเป็นที่นิยมในบรรดาผู้ที่รับประทานมังสวิรัติ เป็นทางเลือกใหม่ๆในการทดแทนโปรตีนสำหรับผู้ที่ไม่บริโภคเมื้อสัตว์อันเนื่องมาจากศาสนา (มุสลิม, เจ, โคเซอร์) จนกลายเป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่กำลังนิยมกันอยู่ในปัจจุบัน  

นอกจากนี้ยังสามารถนำมาทำอาหารได้หลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะกินสดก็ดี หรือนำไปปรุงเป็นอาหาร เช่น หั่นเป็นแผ่นบางๆ แล้วนำไปทอดเป็นอาหารว่างเคี้ยวเพลิน กรุบกรอบ ที่มีรสเค็มนิดๆ หรือจะนำมาประกอบเป็นอาหารไทย เช่น ผัดกะเพรา ลาบ คั่วกลิ้ง ใครที่กำลังมองหาอาหารที่ให้โปรตีนสูง เพื่อทดแทนเนื้อสัตว์  เทมเป้ ถือเป็นทางเลือกหนึ่งที่ดีมาก ทำก็ง่ายเหมาะกับคนรักสุขภาพ ทานแล้วสุขภาพดี หรือจะทำขายก็สามารถสร้างรายได้อีกทางหนึ่ง

ประโยชน์ของการทานเทมเป้

1. ช่วยลดอาการวัยทองในผู้หญิง ในถั่วเหลืองมีสาร ไอโซฟลาโวน ซึ่งทำหน้าที่เหมือนฮอร์โมนเอสโตรเจน ช่วยปรับฮอร์โมนในเพศหญิงให้เกิดความสมดุล เมื่อรับประทานเทมเป้เข้าไป จึงช่วยลดอาการวัยทองในผู้หญิงที่มีอายุมากขึ้นได้ ลดอาการผมร่วง ผมหงอกช้า ลดการเกิดอารมณ์แปรปรวน และยังมีคุณสมบัติเป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ

2. ช่วยบำรุงสมองและระบบประสาท ในเทมเป้มีสารเลซิติน ช่วยบำรุงสมองและระบบประสาท เนื่องจากเป็นสารตั้งต้นของการสร้างสื่อประสาทในสมองคือ Acetylcholine ช่วยป้องกันและรักษาอาการผิดปกติของระบบประสาทบางประเภทได้

3. ช่วยเสริมสร้างการเจริญเติบโตและสร้างเม็ดเลือดให้เป็นปกติ ในเทมเป้ประกอบด้วยสารไอโซฟลาโวน ซึ่งพบมากในถั่วเหลืองและอาหารที่ทำจากถั่วเหลือง โดยไอโซฟลาโวนมีส่วนช่วยในการลดระดับคอเลสเตอรอลโดยรวม คอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) และไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) ในเลือด ซึ่งไขมันชนิดไม่ดีเหล่านี้อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจบโตและสร้างเม็ดเลือดให้เป็นปกติ

การทำเทมเป้ด้วยตัวเองที่บ้าน ใช้วัตถุดิบเพียง 3 อย่าง คือ 

ถั่วเหลืองดิบ น้ำส้มสายชู และ หัวเชื้อเทมเป้ 

ระยะเวลาการทำอยู่ที่ 2-3 วันเท่านั้น สามารถรับประทานแทนเนื้อสัตว์ได้ ใครเป็นสายเฮลท์ตี้หรืออยากได้ Plant-based วิธีทำดังนี้

วัตถุดิบ  ถั่วเหลืองดิบ 500 กรัม , น้ำส้มสายชู 3 ช้อนโต๊ะ , หัวเชื้อเทมเป้ 1 ช้อนชา

วิธีทำ

  1. เตรียมชามหรือกะละมังสำหรับใส่น้ำ ใส่ถั่วเหลืองดิบ 500 กรัมลงไป แล้วล้างด้วยน้ำสะอาด
  2. แช่ถั่วในน้ำดื่มสะอาด 12 ชั่วโมง โดยให้ใส่น้ำท่วมความสูงเกินถั่วไปอีกหนึ่งเท่า เพราะในช่วงเวลาที่แช่ ถั่วจะพองตัวขึ้น แช่ทิ้งไว้จนกว่าจะมีฟองขึ้นและเกิดกลิ่นเปรี้ยว
  3. เทน้ำแช่ถั่วทิ้ง ล้างถั่วเหลืองด้วยน้ำสะอาด ใช้ฝ่ามือถูกับถั่วเหลือง จนเปลือกออกจนหมด ถ้ามีเศษเปลือกถั่วลอยขึ้นมา ให้ใช้กระชอนตักออก
  4. นำถั่วเหลืองไปต้ม ควรใช้น้ำดื่ม ตั้งไฟ ให้น้ำเดือดก่อนแล้วค่อยนำถั่วเหลืองลงไป ต้มด้วยไฟกลางค่อนแรง 30-40 นาที กรองเอาน้ำออก แล้วสะเด็ดน้ำถั่วให้พอแห้งหมาด ๆ
  5. คนถั่วเหลืองให้คายความร้อน จนมีอุณหภูมิอยู่ที่ 35 องศาเซลเซียส
  6. ใส่น้ำส้มสายชูหมัก 3 ช้อนโต๊ะ คนให้ทั่วตามด้วยใส่หัวเชื้อเทมเป้ 1 ช้อนชา คนให้เข้ากัน
  7. เตรียมถุงพลาสติกมีซิปล็อก ตักถั่วเหลืองใส่ลงไปในจำนวนที่ต้องการ ค่อย ๆ ตบให้ถั่วเหลืองรวมตัวกันเป็นก้อนสี่เหลี่ยม แล้วปิดปากถุงด้วยซิปล็อก 
  8. ใช้ไม้เสียบลูกชิ้นเจาะรูเล็กแบบถี่ ๆ ให้ทั่วทั้ง 2 ด้าน วางบนตะแกรงหรือถาดในที่อากาศถ่ายเทได้ ทิ้งไว้ในอุณหภูมิห้อง ประมาณ​ 28 -32 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 2 วัน ไม่ควรเกิน 3 วัน ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิในเวลานั้น ระยะนี้เป็นระยะที่มีกลิ่นหอมและทานง่ายสุด ในช่วง 12 ชั่วโมงแรกอาจจะยังไม่มีความเปลี่ยนแปลง แต่หลังจากนั้นถั่วจะค่อยๆ ร้อนขึ้น เป็นไอและเริ่มจับตัวเป็นก้อนมีใยขาวๆ ขึ้นปกคลุม
  9. เมื่อครบเวลา ถั่วเหลืองจะกลายเป็นก้อนเทมเป้ มีใยขาวๆ ขึ้นปกคลุม สามารถนำมาทานหรือเก็บเข้าตู้เย็นทั้งที่ยังอุ่นได้เลย โดยช่องธรรมดาควรทานภายใน 1 อาทิตย์ หากเก็บในช่องฟรีซ จะเก็บได้ประมาณ​ 1 เดือน


ที่มา : 

Pobpad.com

https://www.scimath.org/

https://www.sgethai.com/